Paradontoza, znana również jako choroba przyzębia, to przewlekła choroba tkanek otaczających zęby. Jest jedną z głównych przyczyn utraty zębów u dorosłych, a jej rozwój jest często niezauważalny w początkowych etapach. Nieleczona może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, w tym utraty zębów i ogólnoustrojowych problemów zdrowotnych. W tym artykule omówimy najczęstsze objawy paradontozy oraz to, jak rozpoznać chorobę na wczesnym etapie, aby uniknąć jej zaawansowanych skutków.
Czym jest paradontoza?
Paradontoza to przewlekłe zapalenie tkanek przyzębia – struktur otaczających i podtrzymujących zęby, w tym dziąseł, więzadeł przyzębia i kości wyrostka zębodołowego. Jest to choroba bakteryjna, która rozwija się w wyniku gromadzenia się płytki nazębnej i kamienia nazębnego na powierzchni zębów. Nieleczona paradontoza prowadzi do niszczenia tkanek przyzębia i kości, co może skutkować utratą zębów.
Najczęstsze objawy paradontozy
1. Krwawienie dziąseł
Jednym z pierwszych i najbardziej charakterystycznych objawów paradontozy jest krwawienie dziąseł, szczególnie podczas szczotkowania lub nitkowania zębów. Krwawienie wskazuje na stan zapalny dziąseł, który jest wynikiem nagromadzenia bakterii na powierzchni zębów i linii dziąseł.
2. Obrzęk i zaczerwienienie dziąseł
Zdrowe dziąsła mają bladoróżowy kolor i są ściśle przylegające do zębów. W przypadku paradontozy dziąsła mogą stać się obrzęknięte, zaczerwienione i tkliwe w dotyku. Obrzęk jest oznaką stanu zapalnego wywołanego przez toksyny produkowane przez bakterie.
3. Recesja dziąseł
W miarę postępu choroby dziąsła zaczynają się cofać, odsłaniając korzenie zębów. Recesja dziąseł sprawia, że zęby wydają się dłuższe, a odsłonięte korzenie są bardziej podatne na nadwrażliwość i próchnicę.
4. Nieprzyjemny zapach z ust (halitoza)
Przewlekły stan zapalny i obecność bakterii w kieszonkach dziąsłowych powodują powstawanie nieprzyjemnego zapachu z ust. Halitoza może być uporczywa, nawet przy regularnej higienie jamy ustnej.
5. Kieszonki dziąsłowe
W miarę jak tkanki dziąseł ulegają uszkodzeniu, tworzą się tzw. kieszonki dziąsłowe – przestrzenie między dziąsłem a zębem, w których gromadzą się bakterie, płytka nazębna i resztki pokarmowe. Głębokie kieszonki są charakterystycznym objawem zaawansowanej paradontozy.
6. Nadwrażliwość zębów
Odsłonięcie korzeni zębów w wyniku recesji dziąseł może prowadzić do zwiększonej wrażliwości na zimno, gorąco, słodkie czy kwaśne pokarmy i napoje. Nadwrażliwość wynika z braku ochrony, jaką normalnie zapewnia szkliwo.
7. Chwianie się zębów
W zaawansowanym stadium paradontozy tkanki i kości podtrzymujące zęby ulegają zniszczeniu, co prowadzi do ich rozchwiania. W skrajnych przypadkach zęby mogą wypadać samoczynnie lub wymagać usunięcia.
8. Zmiana zgryzu
Paradontoza może powodować zmiany w ułożeniu zębów oraz zgryzie. Może to objawiać się uczuciem, że zęby nie stykają się już tak, jak powinny, co może prowadzić do problemów z żuciem.
9. Ból przy gryzieniu
W miarę postępu choroby pacjenci mogą odczuwać ból podczas gryzienia lub nacisku na zęby. Jest to wynik stanu zapalnego i uszkodzenia tkanek podtrzymujących zęby.
Wczesne objawy vs zaawansowana paradontoza
W początkowych stadiach paradontozy, znanych jako zapalenie dziąseł, objawy mogą być łagodne i często niezauważane. Krwawienie dziąseł podczas szczotkowania jest często ignorowane lub mylone z reakcją na zbyt twardą szczoteczkę. W zaawansowanym stadium choroby objawy stają się bardziej widoczne i poważne, obejmując recesję dziąseł, chwianie się zębów oraz utratę kości.
Objawy wczesnego stadium:
- Krwawienie dziąseł podczas szczotkowania lub nitkowania.
- Zaczerwienienie i lekki obrzęk dziąseł.
- Delikatny nieprzyjemny zapach z ust.
Objawy zaawansowanego stadium:
- Recesja dziąseł i odsłonięcie korzeni zębów.
- Głębokie kieszonki dziąsłowe.
- Chwianie się i przesuwanie zębów.
- Utrata zębów.
Co zrobić, jeśli zauważysz objawy paradontozy?
Jeśli zauważysz którykolwiek z powyższych objawów, niezwłocznie skontaktuj się ze stomatolog Piekary Śląskie. Wczesne zdiagnozowanie choroby zwiększa szanse na jej skuteczne leczenie. Podstawowe kroki obejmują:
- Profesjonalne oczyszczanie zębów – usunięcie płytki i kamienia nazębnego.
- Instruktaż higieny jamy ustnej – nauka prawidłowego szczotkowania i nitkowania zębów.
- Leczenie zapobiegawcze – wczesna interwencja może obejmować stosowanie antybiotyków miejscowych lub zabiegi takie jak skaling i kiretaż.
- Zaawansowane leczenie – w przypadku głębokich kieszonek dziąsłowych może być konieczne leczenie chirurgiczne, takie jak regeneracja tkanek lub przeszczepy dziąseł.
Jak zapobiegać paradontozie?
Profilaktyka jest kluczem do uniknięcia paradontozy. Oto kilka podstawowych zasad:
- Codzienna higiena jamy ustnej – szczotkowanie zębów dwa razy dziennie pastą z fluorem i regularne nitkowanie.
- Regularne wizyty u dentysty – kontrole co najmniej dwa razy w roku i profesjonalne czyszczenie zębów.
- Zdrowa dieta – unikanie nadmiaru cukrów i spożywanie produktów bogatych w witaminy i minerały.
- Rzucenie palenia – palenie jest jednym z głównych czynników ryzyka paradontozy.
Dlaczego warto reagować na pierwsze objawy paradontozy?
Paradontoza to choroba, która rozwija się stopniowo, ale jej skutki mogą być poważne i trudne do odwrócenia. Wczesne rozpoznanie objawów, takich jak krwawienie dziąseł, obrzęk czy nieprzyjemny zapach z ust, pozwala na szybkie wdrożenie leczenia i uniknięcie utraty zębów. Regularne dbanie o higienę jamy ustnej i współpraca ze stomatologiem to najlepszy sposób na zachowanie zdrowych dziąseł i pięknego uśmiechu przez całe życie.